Kıbrıs adasında 20 Temmuz 1974'te yaşanan büyük askeri harekât, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından başlatıldı. Kıbrıs Barış Harekâtı, adadaki Kıbrıs Türklerinin güvenliğini sağlamak ve Enosis hedefini durdurmak amacıyla gerçekleştirildi. Harekât, Kıbrıs’ta Türk ve Rum toplumları arasında yaşanan çatışmalara son vermeyi ve adaya barışı getirmeyi amaçladı.15 Temmuz 1974’te Kıbrıs'ta Yunan destekli darbenin ardından, Türkiye, diplomatik girişimlere rağmen çözüm bulamayınca askeri harekâta karar verdi. 17-18 Temmuz 1974 tarihlerinde Londra’da İngiltere ile yapılan görüşmelerde, Yunanistan'ın cunta yönetimi görüşmelere katılmayı reddetti. Türkiye, İngiltere'den olumsuz yanıt alınca, adadaki Kıbrıs Türklerinin varlığını korumak için askeri müdahale başlattı.

BÜLENT ECEVİT: "BİZ ASLINDA SAVAŞ İÇİN DEĞİL,BARIŞ İÇİN ADA'YA GİDİYORUZ" 

Başbakan Bülent Ecevit harekâtın amacını şu sözlerle duyurdu: “Bu harekât milletimize, bütün Kıbrıslılara ve insanlığa hayırlı olsun. Umarım ki, kuvvetlerimize ateş edilmez ve kanlı bir çatışmaya yol açılmaz. Biz aslında savaş için değil, Türklere de Rumlara da barış getirmek için adaya gidiyoruz.”Harekâtın ilk aşaması 20 Temmuz’da başladı. Türk Silahlı Kuvvetleri, adanın kuzey bölgelerine çıkarma yaparak stratejik noktaları kontrol altına aldı. Harekâtın ilk aşaması başarılı bir şekilde tamamlandı ve Kıbrıs’taki güvenlik sağlandı. Ancak, uluslararası müzakerelerde bir çözüm sağlanamayınca, 14 Ağustos 1974’te harekâtın ikinci aşaması "Ayşe Tatile Çıksın" parolasıyla başlatıldı. Bu aşamada, Rum askerleri geri çekilmek zorunda kaldı, ancak bu süreçte bazı köylerde acımasız katliamlar yaşandı.

HAREKAT SIRASINDA BİN 672 KIBRIS TÜRK'Ü ŞEHİT OLDU

Harekât sırasında meydana gelen Muratağa, Sandallar ve Atlılar köylerindeki katliamlar, büyük bir trajediye yol açtı. 14-15 Ağustos 1974 tarihlerinde EOKA tarafından gerçekleştirilen bu katliamlarda, Atlılar köyünden 54 kişi, Sandallar köyünden 57 kişi ve Muratağa köyünden 126 kişi hayatını kaybetti. Bu katliamlar, adadaki gerilimi ve insani dramı gözler önüne serdi. Kıbrıs Barış Harekâtı sırasında toplamda 1.672 Kıbrıs Türkü şehit oldu. Türk Silahlı Kuvvetleri’nden ise 498 asker yaşamını yitirdi. Harekât sırasında 300-500 arasında Rum sivil ve askerinin öldüğü tahmin edilmektedir.

HAREKAT KIBRIS TÜRKLERİ' NİN GÜVENLİĞİNİ TEMİN ETME AMACI TAŞIDI 

Harekât, Türkiye'nin garantörlük hakkını kullanarak adada barışı sağlama ve Kıbrıs Türklerinin güvenliğini temin etme amacını taşıdı. 16 Ağustos 1974’te ateşkes sağlandı ve adada uzun yıllar süren çatışma dönemi sona erdi. Türkiye, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 353 sayılı kararı doğrultusunda, 22 Temmuz 1974’te harekâtı durdurdu. Bu harekât, adadaki Kıbrıs Türklerinin güvenliğini sağladı ve Kıbrıs’a barış getirdi. Ancak, harekâtın ardından yaşanan insan hakları ihlalleri ve katliamlar, adadaki acıların derinliğini ve bölgedeki gerilimi artırdı. Uluslararası müzakereler, iki toplum arasında kalıcı bir çözüm arayışını sürdürdü.