HER YIL 57 MİLYON TON PLASTİK DOĞAYA KARIŞIYOR
Günümüz üretim ve tüketim alışkanlıkları sonucunda her yıl ambalajlardan elektronik cihazlara, plastikten gıdaya kadar 2,1 milyar ile 2,3 milyar ton arasında atık oluşuyor. Ancak küresel atık yönetimi hizmetleri, söz konusu atık miktarıyla başa çıkmak için yetersiz kalıyor.
Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre, dünya genelinde 2,7 milyar insan katı atık toplama hizmetine erişemiyor ve atıkların yaklaşık yüzde 60’ı kontrol edilebiliyor. Üretim ve tüketim alışkanlıkları ile atık bertarafı süreçlerinde hızla değişiklikler yapılmadığı takdirde atıkların iklim, biyoçeşitlilik ve insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinin 2050’ye kadar yaklaşık iki katına çıkması bekleniyor.
Küresel plastik tüketimi de endişe verici boyutlara ulaşmış durumda. 2022 verilerine göre, dünya genelinde plastik üretimi 7,26 milyon metrik ton seviyesine yükselirken, bu rakam 2021'e göre %0,8'lik bir artışı ifade ediyor. WWF'nin "Transparent 2023" raporuna göre, geri dönüştürülmüş plastik kullanımında küçük artışlar görülse de mevcut sistem plastik kirliliğini azaltmakta yetersiz kalıyor Buna rağmen, geri dönüştürülebilir içerik oranı 2022 yılında %72,5’e çıkarak 2021’deki %70,4 oranına göre bir iyileşme gösteriyor.
Diğer taraftan, her yıl 57 milyon ton plastik doğaya salınıyor. Nature Dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, kirliliğin dağılımını ortaya koyuyor: Bu miktar, New York’taki Central Park’ı Empire State Binası yüksekliğinde plastik atıkla doldurmaya yetecek kadar büyük.
Türkiye ve Plastik Kirliliği
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın (UNDP) Haziran 2023 raporuna göre, Türkiye’de yıllık plastik tüketimi hızla artmakta ve bu durum çevresel etkileriyle birlikte değerlendirildiğinde acil önlemler alınmasını zorunlu kılıyor. Ülke genelinde, plastik kirliliğinin önlenmesine yönelik çeşitli politikalar geliştirilmiş olsa da atık yönetimi ve geri dönüşüm süreçlerinde daha fazla iyileştirme yapılması gerekiyor.