Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü’nün çelişkili kararları: Aynı tesis, farklı şirketler ve değişen yaklaşımlar
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü, 30 Mart 2023’te Adana’da otoyol civarında faaliyet gösteren iki ayrı gümrükleme tesisinin can ve mal güvenliği açısından büyük risk taşıdığı gerekçesiyle, adı geçen firmaların 17 Eylül 2023 tarihi itibariyle faaliyetine son verilmesini, Adana İl Gümrük Müdürlüğü’ne resmi yazıyla bildirdi.
KARAYOLLARI’NDAN 2 ŞİRKETE ÖNCE RET
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü’nün, Bölge Müdürü adına Bölge Müdür Yardımcısı Güven Bulut imzasıyla gönderilen yazıda, 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Kanunu’na göre, otoyol boyunca bulunan tesislerin sadece hizmet tesisi olarak değerlendirildiğine vurgu yapılıyor. Yazıda, “Yapılan gümrük uygulamaları nedeniyle hizmet tesisinde trafik can ve mal güvenliğinin tehlikeye girmesi ve otoyol üzerinde gümrükleme faaliyetlerinin zorunlu olmamasından dolayı, Km: 85+500’deki Seyhan Tır Denetleme ve Konaklama Tesisinin güney kesiminde yürütülen gümrükleme işlemlerinin, işe ait sözleşmenin sona ereceği 17.09.2023 tarihine kadar sonlandırılması hususunda, bilgilerini ve gereğini arz ve rica ederim” deniliyor.
Karayolları Bölge Müdürlüğü, Adana Gümrük Müdürlüğü’nden Toros Tarım San. ve Tic. AŞ’nin faaliyetini sonlandırmasını isterken, dikkat çekici bir başka ayrıntı aynı bölgede faaliyet gösteren Sadıkoğulları Ev Gereçleri Telekomünikasyon Elek. Elektronik Tekstil İnş. Otom. Gıda Reklam Ltd. Şti. için yazdığı başka bir yazıyla ortaya çıktı. Karayolları Bölge Müdürlüğü, 10 Haziran 2024’te Adana Gümrük Müdürlüğü’ne bir yazı daha gönderiyor. Yazıda Tarsus-Pozantı Otoyolu Km: 68+200’de A Tipi Otoyol Hizmet Tesisi’nin 10 yıl süreyle adı geçen firmaya kiralandığını, bu tesisin de aynı gerekçelerle faaliyetini 17 Eylül 2023’e kadar sonlandırmasının istendiği ancak gümrükleme işlemlerine devam ettiği vurgulanıyor.
OLUMSUZ GÖRÜŞ 1 AY SONRA DEĞİŞTİ
Ancak, Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü’nün, aradan geçen bir aylık sürede karar değiştirerek, 17 Eylül 2023’e kadar faaliyetini sonlandırmasını istediği firma hakkında bu kez “şartlı” olarak izin verdiği ortaya çıktı. Her üç yazıda da Bölge Müdürü adına imzası bulunan Karayolları 5. Bölge Müdürü Güven Bulut, Adana Gümrük Müdürlüğü’ne 10 Haziran 2024’te gönderdiği resmi yazıda, Sadıkoğulları firması hakkında, şu görüşleri belirtiyor: “Oluşturulacak ve mevcut kapalı alanların işin sözleşmesi gereğince metrekaresi bedeli üzerinden kira alınması, Gümrük alanı ile alakalı olarak ilgili kurum ve kuruluşlardan, gerekli tüm izinlerin kiracı firma tarafından alınması, tesis kullanıcılarına sunulması zorunlu olan hizmetlerde herhangi bir aksama yaşanmaması için her türlü önlemin alınması, tesis içerisindeki trafik güvenliğinin eksiksiz sağlanması için gerekli çalışmaların yapılması, şartıyla işin sözleşme muhabatı olan Sadıkoğulları Ev Gerekçeleri Telekomünikasyon Elek. Elektronik Teksil İnş. Otom. Gıda, Reklam Ltd. Şti. tarafından gümrükleme faaliyetinin yapılması Genel Müdürlüğümüzün ilgi (be) yazısı ile uygun görülmüştür” deniliyor.
YANIT BEKLEYEN SORULAR?
Adana Gümrük İl Müdürlüğü’ne Sorularımız:
1. Karayolları Bölge Müdürlüğü, otoban üzerindeki tesislerde gümrükleme işlemi yapılmaması gerektiği yönünde sizi uyarmış olmasına rağmen, neden geçen süre zarfında çözüm üretmediniz?
2. İlk firma için can ve mal güvenliği ile tesis içi düzenlemeler konusunda Karayolları Bölge Müdürlüğü’ne bir talep iletmemişken, Sadıkoğulları firmasının “can ve mal güvenliği sağlarız” taleplerini neden Karayolları’na iletme gereği duydunuz?
3. Karayolları’nın, ilgili kurumlardan gerekli izinler alınması şartına rağmen, bu kurumlar hangileridir? Sadıkoğulları firması bu kurumlardan size hangi izin belgelerini sunmuştur?
Karayolları Bölge Müdürlüğü’ne Sorularımız:
1. Otoban üzerindeki tesislerin tanımını yaparak, gümrükleme alanının bir an önce boşaltılması gerektiğini belirttiğiniz yere, birkaç koşul ekleyerek tekrar izin vermenizin gerekçesi nedir?
2. Aynı Bölge Müdür Yardımcısı tarafından, otoban üzerindeki tesislerde gümrükleme işlemi yapılamayacağını ifade eden yazıya rağmen, neden ve nasıl aynı yer için başka bir firmaya izin verildi? İlk firma bu şartları yerine getiremez miydi?
3. İki firma arasında ne gibi farklar vardı ki, aynı yerde farklı şartlar uygulandı? Bu şartları kimler, nasıl değiştirdi?
4. Otoban üzerindeki tesislerde trafik ve güvenliği sağlamak hangi kurumların sorumluluğundadır? Bir işletme “can ve mal güvenliğini sağlarız” dediği takdirde, ona otomatik olarak izin mi veriliyor?
5. Can ve mal güvenliğinin sağlanması konusunda hangi kolluk kuvvetlerinin yetkisi bulunmaktadır?