Açlık sınırı 23 bin 615 liraya yükseldi

Türk-İş’in araştırmasına göre, bekar bir çalışanın aylık yaşama maliyeti ise 30 bin 617 lira olarak hesaplandı. Mutfak enflasyonu aylık yüzde 1,25, 12 aylık yüzde 40,62, yıllık ortalama yüzde 54,87 oldu. Türk-İş, “Fiyat artışları ve hayat pahalılığı çalışanların geçim koşullarını zorlamaya devam ediyor” açıklamasını yaptı.

TÜRK-İŞ Konfederasyonu tarafından, çalışanların geçim koşullarını ortaya koymak ve temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat değişikliğinin aile bütçesine yansımalarını belirlemek amacıyla her ay, düzenli olarak yapılan bu araştırmanın 2025 Şubat ayı sonuçlarını yayınladı. Buna göre, Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapılması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 23.323,86 TL’ye, dıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 75.973,49 TL’ye bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ de aylık 30.206,24 TL’ye yükseldi. Türk-İş, şu açıklamayı yaptı: “Ülkemizde insan onuruna yaraşır bir yaşam sürdürebilme imkânı çoğu ücretli çalışan için mümkün olmamaktadır. İşveren ve hükümet temsilcileri tarafından belirlenen ve fakat işçi kesiminin karara katılmadığı net asgari ücret tutarı 22.104,67 TL iken sadece tek bir çalışanın yaşama maliyeti ise bu ay 30.617,43 TL olarak hesaplandı. Aradaki fark 8.512 TL. Asgari ücretin yetersizliği bugün herkes tarafından kabul edilmektedir. Yoksulluğun azaltılması ve giderek ortadan kaldırılması, çalışanların satın alma gücünün iyileştirilmesi bir an önce sağlanmalıdır.  TÜRK-İŞ Konfederasyonu tarafından, çalışanların geçim koşullarını ortaya koymak ve temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat değişikliğinin aile bütçesine yansımalarını belirlemek amacıyla, her ay düzenli olarak yapılan u araştırmanın 2025 Mart ayı sonucuna göre; Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapılması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 23.615,12 TL’ye, Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 76.922,23 TL’ye, Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ de aylık 30.617,43 TL ’ye yükseldi. Dar ve sabit gelirli kesimlerin geçim koşulları bozulmaya devam etmektedir. Çalışanların satın alma gücü her geçen gün gerilemekte ve bu nedenle çalışanlar gıda harcamalarında bile tasarruf yapmak zorunda kalmaktadır. Dört kişilik bir ailenin sadece gıda için yapması gereken harcama tutarı net asgari ücretin üzerindedir. Ülkemizde insan onuruna yaraşır bir yaşam sürdürebilme imkânı çoğu ücretli çalışan için mümkün olmamaktadır. Toplumun çoğunluğunu oluşturan ücretli çalışanlar ve emekliler için zorunlu harcama ile elde edilen gelir arasındaki fark giderilmeli ve geçim şartları iyileştirilmelidir. TÜRK-İŞ’ in verilerine göre “mutfak enflasyonu” verilerindeki değişim Şubat 2025 itibariyle şu şekilde gerçekleşmiştir: Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 5,39 oranında gerçekleşti. On iki aylık değişim oranı yüzde 43,47 oldu. Yıllık ortalama artış ise yüzde 57,73 olarak gerçekleşti. Sürekli vurgulandığı üzere; TÜRK-İŞ enflasyon hesaplaması yapmamakta, dört kişilik bir ailenin insanca geçimini karşılayacak “yaşam maliyeti” tutarını belirlemeye, fiyat artışlarının aile bütçesine getirdiği yükü hesaplamaya çalışmaktadır. Belirlenen tutar ücret olmayıp haneye girmesi gereken toplam geliri ifade etmektedir. Yapılan araştırma, -sanıldığı üzere- çalışanların “karnını doyurması için” gereken tutarın tespit edilmesi değil, “insan onuru ve değeri ile bağdaşacak bir yaşam sürmesi için” yapılması gereken toplam harcamayı hesaplamak amacına dönüktür. TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve doğrudan piyasadan çarşı-pazar-market dolaşılarak derlenen gıda ürünleri fiyatlardaki değişim, harcama gruplarına göre Şubat 2025 itibariyle şu şekilde oldu: Süt, yoğurt ve peynir ürünlerinin bulunduğu grupta; çiğ süt fiyatındaki artış bu ay raflarda daha belirgin hale geldi. Geçen aya göre bu grupta en fazla fiyat artışının sütte olduğu tespit edildi. Yoğurtta yüzde 2 oranında, beyaz peynirde ise yüzde 3,5 oranında artış olduğu gözlemlendi. Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller ürünlerinin bulunduğu grupta; dana kıyma ve kuşbaşı eti fiyatlarında artış olduğu tespit edildi. Kuzu etinin kilogram fiyatında bazı marketlerde artış olmasına rağmen ortalamada değişmedi. Geçen ay yapılan fiyat ayarlamaları nedeniyle sabit kalan tavuk etinin fiyatında bu ay artış olduğu gözlemlendi. Balık fiyatları bu ay da arttı. En çok tercih edilen ürünlerde biri olan hamsinin kilogram fiyatının 270 ile 300 TL arasında olduğu tespit edilmiştir. Balık fiyatı hesaplanırken her zaman olduğu gibi her tezgâhta olan ve satışı fazla çeşitlere ağırlık verilmiştir. Esnaf balık satışlarında ciddi bir azalma olmasından şikâyetçi olduğunu belirtmiştir. Diğer ürünlerden yumurtanın fiyatı kuş gribi salgını olması nedeniyle ve Amerika Birleşik Devletleri’ne yapılan ihracatında etkisiyle bu ay da artış gösterdi. Kuru baklagiller (kuru fasulye, nohut, yeşil ve kırmızı mercimek) grubunda nohut ve kuru fasulyenin fiyatı da bir miktar artış gösterdi. Yeşil mercimek sabit kaldı. Kırmızı mercimekte ise yüzde 10’luk artış olduğu tespit edildi. Taze sebze-meyve fiyatları yine aile bütçesini zorlamaya devam etmektedir. Pazar esnafı satışların gerilediğinden oldukça şikâyetçi olduğunu belirtmiştir. Bir diğer gözlem ise pazardaki ürün çeşitliliğinin diğer aylara göre azalmış olmasıdır. Sebze grubunda mevsim sebzeleri olarak kabul edilen ıspanak, pırasa, karnabahar gibi ürünlerin fiyatı bu ay da sabit kaldı. Yine mevsim sebzelerinden olan lahananın fiyatının bu ay bir miktar gerilediği tespit edildi. Patates ve kuru soğan fiyatı bu ay da sabit kaldı. Kış aylarında tercih edilen mandalina, portakal, elma gibi meyvelerden portakal ve mandalinanın kilogram fiyatında artış olduğu tespit edildi. Sebze ortalama (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık vb. salata yeşillikleri dâhil değil) kg fiyatı 56,97 TL, ortalama meyve kg fiyatı geçen aya göre yüzde 18,5 artarak 72,50 TL oldu. Hesaplamada -bu ay- 22’si sebze ve 8’i meyve olmak üzere toplam 30 üründeki fiyat değişimi dikkate alındı. Meyve-sebze ortalama kg fiyatı ise 57,83 TL (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık gibi salata yeşillikleri bu hesaplamada “Ortalama Meyve-Sebze Fiyatı” kapsamında değerlendirilmektedir) olarak tespit edilmiştir. Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; ekmeğin fiyatı değişmedi. Grupta yer alan diğer ürünlerden pirinç, bulgur ve irmik fiyatlarında artış olduğu gözlemlendi. Un ve makarnanın fiyatında değişiklik tespit edilmedi. Temel yağ ürünlerinin bulunduğu grupta; zeytinyağı üretiminde görülen artış fiyatlara olumlu yansıdı ve zeytinyağı fiyatı bu ay biraz geriledi. Tereyağının kilogram fiyatında da kısmi bir düşüş olduğu tespit edildi. Margarinin fiyatı arttı. Siyah ve yeşil zeytin fiyatı bu ay sabit kaldı. Yağlı tohum ürünlerinin fiyatında da artış olduğu tespit edildi. Son grupta yer alan gıda maddelerinden baharat ürünlerinin (kimyon, nane, karabiber vb.) fiyatı azaldı. Çayın kilogram fiyatında yüzde 3’lük bir artış olduğu gözlemlendi. Diğer ürünlerden pekmez ve bal fiyatlarında artış olduğu tespit edildi. Geçen ay yüksek oranda artış görülen pekmez bu ay yerini bala bıraktı. Balın fiyatında yüzde 10’luk bir artış olduğu gözlemlendi. Reçel ve salçanın fiyatı bir miktar azalırken, ıhlamurun fiyatı sabit kaldı”