HALİSÇELİK: TÜRKİYE BİNYIL KALKINMA HEDEFLERİNİN UZAĞINDA

  Birleşmiş Milletler’in, tüm dünyada yoksulluk ve açlığın ortadan kaldırılması, cinsiyet eşitsizliğinin giderilmesi, çocuk ölümlerinin önlenmesi gibi 8 temel amaçla belirlediği Binyıl Kalkınma Hedefleri’nde (BKH) Türkiye’nin durumu. Adana Genç İş Adamları Derneğinde (AGİAD) düzenlenen söyleşide masaya yatırıldı. “Binyıl Kalkınma Hedefleri ve Yoksul Odaklı Büyüme” kitabın yazarı da olan Hazine Başkontrolörü Dr.Ergül Halisçelik, Türkiye’nin söz konusu hedeflere ulaşmada, durumunun parlak olmadığının altını çizdi. YOKSULLUĞA ETKİSİ, ANA ÖLÇÜT Adana Genç İş Adamları Derneğinde yapılan söyleşiyi, Seyhan Belediye Başkanı Zeydan Karalar da AGİAD Başkanı Sefa Noyaner ve dernek üyeleriyle birlikte izledi. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Hazine Kontrolörleri Kurulu Denetim Otoritesi, Başkontrolör Dr.Ergül Halisçelik, sunumunda “büyüme” ve “kalkınma” kavramları üzerinde durdu. Büyümenin, kalkınma ile birlikte gelişmesi halinde anlamlı olduğunu belirten Halisçelik, “Bu konudaki ana ölçüt; büyümenin yoksullara yansıyıp yansımadığı, yoksulluğu azaltıp azaltmadığının tespitidir. Büyüme aynı zamanda yoksulluğun azalması, sağlık, eğitim, cinsiyet ayrımcılığının önlenmesi, bebek ölümlerinin azaltılması gibi alanlara da yansıyorsa anlamlıdır” dedi.   PARLAK DURUMDA DEĞİLİZ Türkiye’nin BM’nin Binyıl Kalkınma Hedefleri alanındaki yerini araştıran ve çalışmalarını kitaba dönüştüren Halisçelik, bu konuda Türkiye’nin konumunun pek parlak olmadığını vurguladı. Halisçelik, Binyıl kalkınma Hedefleri Endeksine göre BM’nin tüm dünya ülkeleri için belirlediği 8 ana amaç listesinde, Türkiye’nin sıralamasını ortaya koydu. HANGİ ÖLÇÜDE NEREDEYİZ?  Bu tabloya göre Türkiye; “Yoksulluğun ve Açlığın Ortadan Kaldırılmasında” 100. sırada, “Herkesin Temel Eğitim Almasını Sağlamada” 37. sırada, “Kadınların Durumunu Güçlendirmek ve Cinsiyet Eşitliğini Sağlamada” 141. sırada, “Çocuk Ölümlerinin Azaltılmasında” 51. sırada, “Anne Sağlığını İyileştirmek” alanında 94. sırada, “HIV/AIDS, Sıtma ve diğer Salgınlarla Mücadelede” 60. sırada, “Çevresel Sürdürülebilirliğin Sağlanmasında” 109. sırada, “Kalkınma İçin Küresel Ortaklıklar Geliştirme” alanında ise 110. sırada yer aldı. Dr.Ergül Halisçelik, sunumu sonrası AGİAD üyelerinin sorularını da yanıtladı.   2000 YILINDA İLAN EDİLDİ Eylül 2000’de toplanan BM Genel Kurulu’nda 147 devlet ya da hükümet başkanı,189 üye ülkedeki “küresel düzeyde insan onuru, esenlik ilkelerinin güçlendirilmesi için topluca tanıdıkları bir sorumluluğu kabul ederek “Binyıl Bildirgesini” ilan ettiler. Söz konusu ilkelerin hayata geçirilmesi için sekiz ana amaç belirlendi. Binyıl Kalkınma Hedefinde gelinen nokta 2005 yılında ilki yayınlanan raporla açıklanmıştı. Bu raporda, Türkiye bazı hedeflerde ilerleme sağlamış görülmekle birlikte, yoksulluk ve açlığın önlenmesi, anne ve çocuk ölümleri, kadın-erkek eşitsizliğinin giderilmesi gibi konularda alt sıralarda yer almıştı.