“30 DAKİKA GENELGESİ” İPTAL EDİLMELİ

Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Adana Şube Başkanı Muzaffer Yüksel:

Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Adana Şube Başkanı Muzaffer Yüksel, Sağlık Bakanlığı’nın kamuoyunda “30 Dakika Genelgesi” diye anılan “Sağlık Personelinin İhtiyaç Halinde Çağrıya Uyması” başlıklı genelgesiyle sağlık emekçilerinin “normal ulaşım şartlarında 30 dakika” içerisinde sağlık kuruluşunda bulunmasını sağlayacak şekilde ikamet etmesini ve bu şekilde sağlık kurumuna ulaşımını düzenleyen yeni kurallar getirmesine tepki gösterdi.  TEMEL HAKLAR YERLE BİR EDİLEREK ÇÖZÜLEMEZ Yüksel, yaptığı açıklamada genelgenin anayasada güvence altına alınan temel hak ve özgürlüklere aykırı olduğuna dikkat çekti. Anayasanın 13. maddesinde temel hak ve özgürlüklerin özüne dokunulamayacağı kuralı bulunduğunu anımsatan Yüksel, “Anayasanın 23.maddesinde düzenlenen yerleşme ve seyahat hürriyeti temel hak ve özgürlüklerden olup özüne dokunulamaz. Sağlık hizmetlerinin sorunları anayasaya, çalışma haklarına aykırı düzenlemeler ile, sağlık emekçilerinin temel hakları yerle bir edilerek çözülemez” dedi.  30 DAKİKALIK MESAFEDE EV BULMAK ÇOK ZOR Sağlık hizmetlerinde yaşanan sorunları tespit etmek ve doğru çözümler üretmenin Sağlık Bakanlığı’nın sorumluluğunda olduğuna dikkat çeken Yüksel, sağlık emekçilerinin sağlık hizmetini daha iyi verebilmesi için çalışma süreleri ile ilgili çeşitli düzenlemelerin bulunduğunu dile getirdi. Yüksel şunları kaydetti: “Bunların başında, nöbet usulü çalışma ve icap biçiminde çalışmadır. Sağlık Bakanlığı yaklaşık olarak 2 yıldır uzman hekimler dışındaki sağlık personelinin icap nöbeti tutması ve bunun karşılığında 657 sayılı kanunun ek 33. maddesinde düzenlenen icap nöbet ücreti alması ile ilgili kendisinin yarattığı hukuksal sorunu hala çözememiştir. Birçok sağlık kuruluşu icap nöbet listesi yapamamakta bunun yerine farklı çözüm yollarına gitmektedirler. Bu durum uygulamada ciddi sorunlara sebep olmaktadır. 2018 ve 2019 yıllarını kapsayan 4.dönem toplu sözleşmesinin 37. maddesinde de ‘Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği’nin icap nöbetine ilişkin hükümlerine dair gerekli düzenlemeler yapılarak sonuçlandırılacaktır’ hükmü mevcuttur. Sağlık Bakanlığı bu hüküm uyarınca icap nöbet ücreti sorununu çözmek yerine sorunu günümüzde; özellikle metropol şehirlerde sağlık tesislerinin yakınlarında 30 dakikalık mesafelerde ikamet edecek ev bulmak çok zordur, hemen hemen imkansızdır, ev bulsan dahi bu trafik çıkmazında ulaşım aracın da olsa 30 dakikada hastaneye yetişmek mümkün değil. Hastane personellerinin bir çoğu kısa süreli yakın yerlere geçici görevlere gitmekte, günlük gidiş geliş yapmaktadır.  Geriye her sağlık kurumuna çalışanı kadar lojman yaptırmak gerekmektedir. Ancak bu sorun böyle çözülür, elbette sağlık çalışanları da işyerine yakın yerde kalmak ister. Diğer taraftan akla şu geliyor. Özellikle şehirden uzak özellikle Şehir hastanelerinin ticari alanlarına Şehir Hastanesi kiralık sağlık çalışanları lojmanları yapılması düşünülmekte. Sağlık çalışanları insan sevgisi ile yetişmişlerdir, görevleri insanları yaşatmaktır, bu sorunlar nöbetlerle yapılmakta, olağanüstü deprem, sel baskını gibi doğal afetler ve savaşlarda bir emir beklemeden günlerce işyerlerinde görevlerinin başlarında beklerler. Bundan kimsenin şüphesi olmasın, bu genelgelere de ihtiyaç yoktur. Söz konusu genelgeye dayanak olarak 10.07.2018 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin 383. maddesi gösterilse de ilgili kararnamede de genelgedeki gibi normal ulaşım şartlarında 30 dakika kuralını çağrıştıracak herhangi bir düzenleme yer almamaktadır. Ayrıca Anayasanın 104.maddesinde Cumhurbaşkanlığının temel hak ve özgürlükler konusunda kararname ile düzenleme yapamayacağı da açıkça belirtilmektedir. Sağlık Bakanlığı, bu genelge ile bir kez daha sağlık hizmetinde yaşanan sorunları sağlık emekçilerinin üzerine yıkmakta, sorunların kaynağı sağlık emekçileriymiş algısı oluşturmaktadır. Sağlık emekçileri hedef gösterilmekten vazgeçilmelidir. Benzer içerikte bir düzenleme 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında KHK’nın ikamet mecburiyeti başlıklı 55.maddesinde yer almış, bu düzenleme Anayasa Mahkemesi’nin 2011/150 E, 2013/30 K sayılı ve 14.02.2013 tarihli kararı “yerleşme ve seyahat hürriyeti”ni engellediği gerekçesi ile iptal edilmiştir. Şimdi aynı konuda yeniden düzenleme yapılmak istenmektedir.” İPTALİ İÇİN DAVA AÇTIK BEKLİYORUZ Yüksel, sözlerini şöyle tamamladı: “SES olarak temel hak ve özgürlüklere, çalışma yaşamının düzenlenmesine, sağlık hakkına ulaşıma ve Anayasaya aykırı olan bu genelgenin iptali için Danıştay’a dava açtık. Oluşan tepkiler üzerine Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklama ise sorunu çözmemektedir. Genelge bir an önce iptal edilmelidir. SES olarak bu genelgenin kaldırılması için takipçisi olacağız.”