Pelvik taban sorunlarının tedavisine multidisipliner yaklaşım

  Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Pelvik Taban Merkezi’nin açılışı dolayısıyla gerçekletirilen “Multidisipliner Yaklaşımla Pelvik Tabana Bakış” başlıklı toplantıda sağlık profesyonelleri bir araya geldi. Pelvik taban rehabilitasyonunun önemine dikkat çekilen toplantıda uluslararası arenada bu konuda önemli başarılara imza atmış bilim insanları deneyimlerini paylaştı.   Pelvik taban kasları halk arasında leğen kemiği olarak bilinen Pelvis kemiğinin tabanında yer alıp tıpkı bir hamak gibi burada bulunan mesane, rahim, kalınbağırsak, prostat gibi organları desteklemektedir. Bu kasların işeme, dışkılama  ve seksüel fonksiyonlar üzerinde çok önemli rolü olduğunu belirten Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Tıbbi Koordinatörü Prof. Dr. Fahrettin Keleştemur, “Pelvik taban disfonksiyonun postmenopozal ve iki ve ikiden çok doğum yapmış kadınlarda daha sık görülmekle birlikte, menopoz öncesi kadınlar ve doğum yapmamış kadınlarda da ortaya çıkabildiğini söyledi. Erkeklerde ise özellikle prostat problemleri ile ilişkili pelvik taban fonksiyon bozukluklarının görülebileceğine işaret etti. MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM UYGULANACAK Yeditepe Üniversitesi Pelvik Taban Merkezi’nde multidisipliner yaklaşımla,  kadın, çocuk ve erkeklere bu konuda eğitimli ve deneyimli fizyoterapistler eşliğinde gelişmiş cihazlarla hizmet sunulması amaçlanıyor. Prof. Dr. Fahrettin Keleştemur şu bilgileri verdi: “40-60 yaş arası görülme sıklığı yüzde 44-57 olan “istemsiz idrar kaçırma”,  gece çok sık idrara çıkma, aşırı aktif mesane (gün içinde  8 kereden az, gece hiç idrara çıkamama ya da 1 kere çıkma), acil idrar yapma isteği, gece kaçırmaları, kronik kabızlık gibi farklı sorunları olan kişilerin yaşam kalitelerinin artmasında bu yaklaşımın farklılık getireceğine inanıyoruz. Merkezimizde yapılacak değerlendirmeler ile öncelikli olarak riskli kişilerin belirlenmesi ve koruyucu tedavi yöntemlerine erkenden başlanması planlanmaktadır.”     HANGİ DURUMLARDA REHABİLİTASYONDAN YARARLANILABİLİR? Pelvik taban rehabilitasyonu, kadınlarda;  rahim, kalın bağırsak ya da idrar torbası organlarının başlangıç seviyesinde sarkmasında, bu organlarla ilgili yapılan ameliyatların tekrarlanma riskini en aza indirmede, leğen kemiği bölgesinde ağrı, seksüel bozukluklar, ağrılı cinsel ilişki, vajinismus, haz alma sorunlarında, gebelik, doğum sonrası oluşan ürogenital ve anorektal problemlerde ve menopoz öncesi, sırası ve sonrasında yaşanan sıkıntıları azaltmakta yardımcı oluyor. Bununla birlikte erkeklerde; prostat ameliyatı sonrası idrar kaçırma, cinsel problemlerde (ereksiyon, erken boşalma, orgazm sırasında kuvvetli ejakulasyonla sperm atamama, penis küçülme riski vs) ayrıca, Multiple Skleroz /MS,Parkinson,  Serebrovasküler Olay/SVO gibi nörolojik hastalıklara bağlı mesane, bağırsak problemi olan hastalarda da uygulanabilmektedir. Prof. Dr. Fahrettin Keleştemur, Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri bünyesindeki merkezde, gerek cerrahi öncesi gerekse sonrasında hasta uyumunu ve yaşam kalitesini  artırmak, hızlı iyileşmeyi sağlamak amacıyla rehabilitasyon gerektiren tüm konularda konservatif tedavi yaklaşımlarını uygulayacaklarını söyledi. Bu yaklaşım içinde, hastanın ihtiyacı ve durumuna göre; hasta eğitimi, mesane / bağırsak eğitimi, davranışsal tedaviler, pelvik taban kasları egzersizleri, biofeedback çalışmaları, elektrik sinir stimülasyonu, postür eğitimi / egzersizleri ve kilo kontrolü / beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi gibi birçok çalışmanın bir arada yürütüleceğini anlattı. Prof. Dr. Fahrettin Keleştemur, pelvik taban rehabilitasyonu konusunda toplumsal farkındalığı artırmak adına önümüzdeki günlerde halka yönelik toplantı ve seminerlerin de düzenleneceğini söyledi.   İNSANLAR BU KONUDA KONUŞMAKTAN ÇEKİNİYOR Brezilya Inspirar Fakültesi Pelvik Taban Bozuklukları Koordinatörü, Pelvik Fizyoterapist Dr Maura Regina Seleme, her üç kadından birinin idrar kaçırma probleminden yakındığına işaret ederek, “Bununla birlikte cinsel sorunlar ve kabızlık da sıklıkla karşılaşılan sorunlar arasında yer alıyor” dedi.  Sorun bu kadar yaygın olmasına karşın, hem kadınların hem de erkeklerin bu konuda konuşmaktan çekindiklerini, utandıklarını ve üstünü kapatmayı tercih ettiklerini söyleyen Dr. Maura Regina Seleme, “Özellikle idrar kaçırma problemleri arttıkça aile içinde bununla nasıl başa çıkacaklarını bilemiyor.  Aslında bu sorunla birlikte hayatı da kaçırıyorlar. Türkiye’de ve dünyada hastalar idrar kaçırma problemlerini fark ettiklerinde bir takım küçük cihazlar alarak kendilerini tedavi etmeye kalkışıyorlar. Ancak doğru olan mutlaka uzman bir doktora ve fizyoterapistler başvurarak kanıta dayalı tedaviler ve ona paralel egzersiz programlarıyla tedavide başarı şansını yakalayabileceklerini bilmeliler. Bu yüzden bugün yaptığımız çalışma çok önem taşıyor. Yeditepe Üniversitesi’nin yaptığı çalışma çok önemli. Pelvik tabanla ilgili farkındalık yaratmak için kurulan merkezde yapılacak tedaviler aynı zamanda koruyucu bir özellik taşıyor”   ÖNLEYİCİ EGZERSİZLER KİŞİYE ÖZEL HAZIRLANMALI Klinik anlamda önem taşıyan tedavi yöntemlerinin bütün disiplinler tarafından tanınması, bilinmesi ve fizyoterapistin yaptırdığı egzersizlerin önem taşıdığını söyleyen Dr. Maura Regina Seleme, “Pilates ya da diğer egzersizler idrar kaçırmayı önlemez. Önleyici egzersizler ancak kişiye özel olarak hazırlanırsa başarılı olur. Bu egzersizlerin koruyucu özelliği vardır. Pelvik taban kaslarını güçlendirerek idrar kaçırma problemlerine de engel olacaktır. Egzersiz seçeneğinden önce iyi bir değerlendirme yapılması daha önemlidir” dedi. TOPLUMUN YÜZDE 5’İ İDRAR KAÇIRIYOR   Toplumun yaklaşık yüzde 5’inin idrar kaçırma şikayeti olduğunu hatırlatan Maastricht Üniversitesi Tıp Merkezi, Pelvik Taban Merkezi kurucusu ve Koordinatörü Fizyoterapist Doç Dr Bary Berghmans, “Kadınlarda 40’lı yaşlardan sonra, erkeklerde 55-60 yaşlarından sonra sorunun arttığı görülüyor. Üriner inkontinans tedavileri içerisinde en çok etkili olan “konservatif tedaviler” olarak adlandırılan cerrahi olmayan yaklaşımlardır. Ancak toplumda bu rahatsızlıklar çok fazla önemsenmiyor. Önemsenmediği için de konservatif tedaviler uygulanmıyor” diye konuştu. 25 yıldır bu alanda çalışmalarını sürdüren Fizyoterapist Doç Dr Bary Berghmans,  Hollanda’da gerçekleştirdikleri çalışmalarla ilgili şunları anlattı: “Biz merkezimizde interdisipliner bir yöntemle çalışıyoruz. Merkez bünyesindeki doktorlar ve fizyoterapistler hastalara sadece danışmanlık hizmeti vermiyor, tedavilerini de yaparak cerrahiye olan ihtiyaçlarını azaltıyor ve yaşam kalitesini artırıyoruz.  Bu multidisipliner ekiple birlikte hastaların tedavileri için yol haritaları hazırlıyoruz. Ortaya çıkan bu yol haritaları sayesinde kadın doğum uzmanı, ürolog, fizyoterapist vb. uzmanlarla hep birlikte hastaların tedavi programlarını oluşturuyoruz. Bunu sadece Hollanda’da değil bütün dünyada yaygınlaştırmaya çalışıyoruz.”