Yoksulluk çok yönlü ve karmaşık bir yapıya sahiptir. Eğitim durumu yükseldikçe yoksul olma riskinin azaldığı görülmektedir. Ekonomik büyüme yoksullar lehine olursa bir anlam ifade eder. Bunun için de sosyal kalkınma programları ve iyi yönetim gerekir. Osmanlı’nın Anadolu’ya bıraktığı cehalet ve yoksulluk mirası Türkiye’yi bir kurt gibi için için kemiriyor. Cumhuriyetin ilk yıllarında başlayan dengeli ve planlı olarak yürütülmeye çalışılan kalkınma hamleleri, çok partili sisteme geçiş ile birlikte tasarruftan uzaklaşan plansız büyüyen bir yapıya dönüştü. Ülkenin konumu ve ekonomik durumu belli olmasına rağmen uygulayıcılar değişti. Cumhuriyetin ilk yıllarında başlayan kalkınma hamleleri ve planlı yatırım sürecinden uzaklaşıldı. Yeni dönemle başlayan ve yıllardır devam eden bu plansızlık ve siyasi yatırımlar sonucunda gelir dağılımında adaletsizlik ortaya çıktı ve bu durum da kabul edilemez bir hal aldı. Kendisi borç batağı içinde yüzen hazine, vatandaşının milli gelirden aldığı payın düşmesini engelleyemedi. Türkiye’deki teşvik sistemi de rant düzeninin bir parçası oldu. Bugüne kadar uygulanan teşvik sistemlerinin sonuçları ölçülmeden, artıları ve eksileri belirlenmeden yeni teşvik sisteminden ekonomiye fayda beklemek aldatmacadan başka bir şey değildir. Her secimden önce yeni teşvik sistemi açıklandığında “ekonomi uçacak, ekonomi patlama yapacak” demeçlerinden geçilemez. Halbuki gerçek anlamda yapılan şudur; Önce kaynak aktarılacak kanallar belirlenmekte, daha sonra da paylaşım yapılmaktadır. İthalata olağanüstü paralar ödüyoruz diyerek ithal ikamesi ile yola çıkanların kalite, marka ve verimlilik faktörlerinden haberleri yok anlaşılan. Arsa, ucuz kredi, vergi, enerji ve istihdam desteği sağlayacak kaynakların paylaştırılması şöyle bir tabloyu ortaya koyuyor. Kaynakların çoğu daha karlı yerlere aktarılacak, yerinde kullanılanların büyük bir çoğunluğu başarısız olacak, başarılı olanlar ise uluslararası markalara satılacaktır. Teşvik uygulamaları hiçbir şekilde denetlenmediği ve sonuçları ölçülmediği için olan yine dar gelirli halka olacak, bir şekilde fatura onlara ödettirilecektir. Kullanılacak yöntem de bellidir. Hazinenin borçlanması yetmezse, dolaylı vergiler yoluyla halkın sırtına bindirilecektir. Başarılı bir ekonomik sistemin oluşturulması için kaliteli eğitim, AR-GE, inovasyon ve girişimcilik şarttır. Bugün geldiğimiz noktada, siyasette, ekonomide ve toplumsal yaşamda güven unsurunun zayıflaması, pahalılık, işsizlik, hukuksuzluk ve yoksulluk olarak geri dönmektedir. Bazı Avrupa başkentlerinde Başbakan’ın ve Bakanların Cumhurbaşkanı ile görüşmeye bisikletiyle gidip geldiğini okuyunca aklıma bizimkiler geldi. Bizimkiler böyle görüşmeye bir koruma ordusuyla gidiyor. Neredeyse, uçaklar ve tanklar da eşlik edecek. Unutulmaması gerekir ki, halkı, korku ve baskı hukukuyla yönetmeye çalışan yöneticiler ülkelerinin kalkınmasını sağlayamazlar.